Trudno być kobietą – Laetitia Colombani „Warkocz”

Laetitia Colombani to francuska aktorka, scenarzystka i reżyserka. Powieść Warkocz jest jej debiutem literackim, w którym splata ze sobą nie pasma włosów, a losy trzech kobiet z różnych części świata.

Smita mieszka w indyjskiej wiosce. Jest dalitką, niedotykalną, znajduje się na samym dole kastowego społeczeństwa. Całymi dniami sprząta ludzkie odchody. Czasem dostaje za to trochę jedzenia lub stare ubrania. Niektórzy nie dają jej nic. Smita nienawidzi swego losu i przyrzeka sobie, że jej córka, Lalita, będzie żyła inaczej. Nie przejmie zawodu przekazywanego od pokoleń, z matki na córkę. Pójdzie do szkoły, nauczy się czytać i pisać.

Giulia jest młodą dziewczyną z sycylijskiego Palermo. Jej ojciec prowadzi perukarnię. To zawód, ale i pasja przekazywana przez kolejne pokolenia. Gdy ojciec ulega wypadkowi, Giulia odkrywa przerażająca prawdę – Pracownia Lanfredich stoi na skraju bankructwa.

Sara to ceniona montrealska prawniczka, prawdziwa kobieta sukcesu. Każdy jej dzień jest ściśle zaplanowany. Musi taki być, gdyż Sara łączy pracę w renomowanej kancelarii z opieką nad trójką dzieci. Myśli, że jest panią swego życia. Do czasu, gdy lekarz informuje ją, że zachorowała na raka.

Warkocz to historia o kobietach pochodzących z różnych światów, które na pierwszy rzut oka nic nie łączy. Ale to tylko pozory. Przed wszystkimi trzema los stawia bowiem poważne wyzwania. Nie poddają się jednak i walczą. Z rzeczami, które wydawałby się nie do pokonania – systemem kastowym, własną rodziną, chorobą, uprzedzeniami.

To też opowieść o zmaganiu się ze stereotypowymi wyobrażeniami na temat miejsca kobiet w świecie i ich roli w społeczeństwie. Najbardziej drastyczna wydaje się historia Smity, ale czy losy Sary, która tyle poświęciła dla sukcesu, a potem bez wahania odstawiono ją na boczny tor, są mniej przejmujące? Albo Giuli, która sama, nie mając oparcia w innych kobietach z rodziny, próbuje uratować nie tylko firmę, która stanowi źródło ich utrzymania, ale ocalić wielopokoleniową tradycję?

Colombani nie stosuje pisarskich fajerwerków. Przedstawione opowieści są bardzo proste, trącą nawet trochę banałem. Te trzy niezależne od siebie historie, które splatają się w jedno, mimo że ich bohaterki nigdy nie spotkają się osobiście, mają w sobie coś z przypowieści. Prostotę, bez wnikania w psychologiczne zawiłości natury ludzkiej.

Warkocz to powieść, która przypomina, że dyskryminacja kobiet ma miejsce w każdym rejonie świata, tyle że przybiera ona różne formy. Mniej lub bardziej drastyczne. Indie, Włochy i Kanadę dzieli bardzo wiele, ale w każdym miejscu świata pojawiają się problemy i trudności, a wiele kobiet staje przed poważnymi dylematami. Czy poddać się, machnąć ręką i stwierdzić, że tak to jest, nie naprawimy świata, trudno. Czy wręcz przeciwnie – wybrać trudniejszą ścieżkę i walczyć. Tak właśnie postąpiły bohaterki stworzone przez Colombani. Książka ma otwarte zakończenie, więc nie wiadomo, jak potoczyły się ich losy. Z pewnością jednak nie przyjęły biernie tego, co ofiarował im świat. A tylko taka postawa daje nadzieję na to, że coś może się zmienić w przyszłości.

Autor:  Laetitia Colombani     

Tytuł:  Warkocz  

Tytuł oryginalny: La tresse    

Tłumaczenie: Małgorzata Kozłowska   

Wydawnictwo: Wydawnictwo Literackie

Liczba stron: 208

Data wydania: 2017