Tajemnice kosmicznych głębin – Jan Maszczyszyn „Necrolotum” (recenzja)

 

Alternatywna rzeczywistość, Australia, początek XX wieku. Ludzkość już wkroczyła w okres rewolucyjnych wynalazków, a niektórzy wizjonerzy wyruszyli nawet na podbój kosmosu. Jack de Waay jest cenionym specjalistą w dziedzinie kawitologii, tworzenia podziemnych przejść za pomocą topienia skał. Ów dżentelmen jest szczęśliwie zakochany w Abelii. Gdy jednak na jego drodze pojawia się profesor Ocearus Molier, życie Jacka wywraca się do góry nogami. Wyrusza w niezwykłą podróż, która będzie od niego wymagała nie lada poświęceń.

Necrolotum. Podmorskie Imperia. Morska opowieść fantastyczna Jana Maszczyszyna jest z pewnością powieścią specyficzną. Roi się w niej od ciekawych pomysłów. Sama koncepcja sieci wodnej umożliwiającej podróże w Układzie Słonecznym, a kto wie, może nie tylko, jest świetnym punktem wyjścia, i do tego wyjątkowo oryginalnym. Podobnie jak przekonanie, że ludzki gatunek popełnił błąd, wychodząc na ląd, gdy powinien pozostać w wodzie. Zresztą można to niedopatrzenie rozwiązać dzięki regresowi ewolucyjnemu, upodobnieniu ciała ludzkiego do morskich stworzeń. Kolejnym interesującym pomysłem jest włączenie w koncepcję Necrolotum legend o Atlantydzie i zaawansowanych wynalazkach ze starożytności jak słynny Mechanizm z Antykithiry rzekomo potwierdzających istnienie w odległej przeszłości rozwiniętej pradawnej cywilizacji. W pomyśle Maszczyszyna płynnie łączy się to z legendami o syrenach czy ningenach.

I o ile autor ma wiele ciekawych światotwórczych pomysłów, to niestety nie idą one w parze z poprowadzeniem fabuły i kreacjami postaci. Zdecydował się na napisanie książki w stylu Juliusza Verne’a. Jest więc archaiczna stylizacja, z czym zazwyczaj nie mam problemów, zresztą w dzieciństwie zaczytywałam się prozą Verne’a, ale w tym wydaniu jakoś wybitnie mi to nie pasowało. Niby dzieje się sporo, ale akcja niespecjalnie wciąga. Dużo istotnych wydarzeń rozgrywa się poza kadrem, a bohaterowie zamiast rozmawiać, toczą ze sobą dysputy na różne naukowe tematy.

No właśnie, bohaterowie. To chyba największa bolączka Necrolotum. Jack de Waay jest postacią, o której tak naprawdę nie za bardzo wiem, co napisać. Molier czy Abelia mogliby wypaść ciekawiej, gdyby poświęcono więcej miejsca na ich perypetie i podbudowę psychologiczną. Przecież Abelia po traumie chyba powinna to jakoś przeżywać, a nie od razu z pasją rzucać się w wir naukowych badań. Za mało wiem o tych postaciach, by się przejmować ich losami. Główny zły też jest potraktowany po macoszemu. Ot, kolejny psychopata, który pragnie podbić świat. Tyle że dzięki Necrolotum ma szansę rozbudować imperium daleko poza Ziemię.

Sama idea niedoskonałości ludzkości, która mocno wybrzmiewa w powieści, jest interesująca. Dwa obozy, dwa odmienne poglądy na przyszłość.

Jak mawiał mój nieboszczyk brat, ludzkość od tysięcy lat wciąż w zaskakującym stopniu pozostaje niedojrzała. Niszczy i deprawuje wszystko, czego dotknie. Znajdzie sposób, by zniweczyć światy od milionów lat doskonałe (s. 310-311). 

Z tą koncepcją i postacią profesora Moliera mam jednak pewien problem. W powieści wyraźne jest przekonanie arystokratycznych bohaterów o swej wyższości i pogarda dla klas niższych. Akceptuję to jako element epoki u takich bohaterów jak szlachetnie urodzony podróżnik, ale zgrzyta mi, gdy wizjoner i człowiek nauki wywodzi uczoną teorię o pochodzeniu arystokracji od Atlantów, a całej reszty ludzkości z naturalnej ewolucji.  

Nie umiem jednoznacznie ocenić Necrolotum. Doceniam światotwórstwo, ale bohaterowie i fabuła są na zdecydowanie niższym poziomie. Decydujcie sami.

Wpis w ramach wyzwania Sylwki z bloga Unserious.pl – Polska fantastyka fajna jest

 

Autor: Jan Maszczyszyn

Tytuł: Necrolotum

Wydawnictwo: Genius Creations

Liczba stron: 583

Data wydania: 2019

Komentarze

  1. Dominika S.9 października 2022 10:10

    Raczej nie dla mnie. Trudno zagłębić się w świat, który zamieszkują nijacy bohaterowie. Przynajmniej na mnie działa to mocno odstraszająco.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Zarzyczka9 października 2022 20:54

      Niestety, masz rację. Szkoda, bo "Necrolotum" ma duży potencjał.

      Usuń

Prześlij komentarz

Popularne posty z tego bloga

Królowa zrodzona z rycerskich marzeń – Feliks W. Kres „Pani Dobrego Znaku” (recenzja)

Obraz
  Puszcza Bukowa to największa knieja Szereru i źródło gigantycznego bogactwa właścicieli wywodzących się ze starożytnego książęcego rodu K.B.I.. Po śmierci bezdzietnego księcia wybucha skandal, ponieważ okazuje się, że dziedziczką fortuny ma być niewolnica Ezena, którą kaprys pana podniósł do godności małżonki. Na domiar złego nie należy ona do gigantycznie drogich Pereł, lecz była wcześniej praczką. No i jest półkrwi Armektanką. Czegoś takiego Dartan z pewnością nie zniesie, a inne gałęzie rodu K.B.I. już szykują pozwy procesowe. Ezena, była niewolnica, nie ma szans na zwycięstwo w sądzie. Jej cel jest jednak zupełnie inny i odmieni oblicze Szereru. W umyśle – ludzkim, bo już nie kocim – tkwiła jakaś potrzeba cudowności. Gotah wiele razy się zastanawiał, dlaczego człowiek nie jest w stanie przyjąć świata takiego, jakim był: rządzącego się swoimi własnymi prawami, dość przecież cudownego, nawet bez latających kamieni i innych dziwów ( Pani Dobrego Znaku. Wieczne Cesarstwo , s. 5...
Czytaj więcej

Z bezmiaru eonów wypełzają – „Koszmary” H. P. Lovecraft, Hazel Heald

Obraz
Koszmary to zbiór pięciu opowiadań H. P. Lovecrafta napisanych we współpracy z Hazel Heald. Cień z Providence zajmował się nie tylko pisaniem własnych tekstów, ale i poprawianiem dzieł innych. Jedną z jego klientek w 1932 roku została Hazel Heald, a opowiadania zawarte w tym tomie są efektem ich współpracy. Tyle że H. P. Lovecraft tak przerobił teksty (a kto wie, może i napisał niemal w całości), iż nie wygląda na to, aby Heald miała na nie większy wpływ. O ile w opisywanym na blogu Kopcu (recenzję znajdziecie TUTAJ ) przynajmniej w jednym przypadku zastanawiałam się nad wpływem Zealii Bishop, tutaj gdybym nie wiedziała, że opowiadania powstały we współpracy z inną osobą, nie przyszłoby mi to do głowy. Zbiór zawiera pięć tekstów – Człowiek z kamienia , Koszmar w muzeum , Skrzydlata śmierć , Z bezmiaru eonów i Koszmar na cmentarzu . Są to opowiadania korzystające z typowych dla Lovecrafta środków wyrazu i chwytów fabularnych. Czyta się świetnie, mają ten typowy dla niego nastrój n...
Czytaj więcej

Los jest nieubłagany – Bernard Cornwell „Excalibur”

Obraz
Nadeszło lato krwi i zemsty. Zdrada Lancelota i Ginewry boleśnie dotknęła Artura, który bezwzględnie stłumił rebelię fałszywego przyjaciela i uwięził niewierną żonę. Nie ma jednak czasu na rozpamiętywanie przeszłości, gdyż saksońscy wodzowie postanowili zakopać topór wojenny i wspólnie zaatakować Brytów. Dawni sojusznicy Artura, obecnie wyznający chrześcijaństwo, nie chcą udzielić pomocy poganom. Tymczasem Merlin i Nimue realizują własny plan. Zgromadzili wszystkie Skarby Brytanii i zamierzają przeprowadzić rytuał przywołania bogów, nie oglądając się na koszty. Stopniowo zaczyna się uwidaczniać rozdźwięk między nimi. Nimue coraz bardziej pogrąża się w szaleństwie i żadna cena nie wydaje się jej zbyt wysoka do zapłacenia. Excalibur to trzecia i ostatnia część Trylogii arturiańskiej Bernarda Cornwella, utrzymana w stylu, jaki znamy z poprzednich tomów. Narratorem jest zbliżający się do kresu życia mnich Derfel, który kiedyś był rycerzem walczącym u boku Artura . Pozwoliło to...
Czytaj więcej

Tylko marzyciele mogą uratować światy – Laini Taylor „Muza Koszmarów”

Obraz
  Życie Lazlo i Sarai nigdy już nie będzie takie samo. Oboje muszą odkryć siebie na nowo, poznać swoje dary i możliwości oraz dokonać trudnych wyborów. Lazlo znalazł się w sytuacji bez wyjścia. Będzie musiał zdecydować, co jest dla niego ważniejsze – życie ukochanej czy mieszkańców Szlochu? Oprócz wątków związanych ze Szlochem autorka wprowadza nową historię, opowiadającą o losach dwóch sióstr Kory i Novy, dorastających na peryferiach świata. Ich trudne życie wypełnione jest marzeniem o tym, że kiedyś, podobnie jak ich matka, zostaną wybrane do służby bojowej imperium. Marzenie o niezwykłej mocy, dzięki której można zasłużyć na ten zaszczyt, spełnia się, lecz nie w ten sposób, jakiego siostry oczekiwały. Muza Koszmarów Laini Taylor to drugi, po Marzycielu , tom dylogii Strange The Dreamer . I właściwie modelowy przykład, jak powinno się kontynuować fabułę. Pierwszy tom był wprowadzeniem do świata, pozwalał poznać bohaterów, drugi daje szerszą perspektywę i wypełnia luki w całe...
Czytaj więcej

Tylko metal ocali świat – Grady Hendrix „Sprzedaliśmy dusze” („We Sold Our Souls ”)

Obraz
Kris Pulaski ma czterdzieści siedem lat i poczucie, że jej życie już się skończyło. Nędzną pracę udało jej się zdobyć tylko dzięki znajomościom brata. A przecież miało być zupełnie inaczej. Kiedyś Kris grała w metalowym zespole Dürt Würk, który stał u progu wielkiej kariery. I to właśnie w noc podpisywania kontraktu mającego wynieść ich na szczyt, wszystko się posypało. Kris niewiele pamięta z tamtych wydarzeń. Pogodziła się z losem, chodzi na terapię i łyka tabletki. Jednak gdy pewnego dnia zauważa plakaty reklamujące trasę koncertową jedynego członka Dürt Würk, który zrobił oszałamiającą karierę, Terry’ego Hunta, budzi się w niej gniew. Porzuca dotychczasowe życie, by odwiedzić pozostałych członków zespołu i dowiedzieć się, co tak naprawdę wydarzyło się przed laty. Sprzedaliśmy dusze Grady’ego Hendrixa to książka, która łączy w sobie elementy grozy z powieścią społeczno-psychologiczną. Autor stara się sportretować stan amerykańskiego społeczeństwa. Postawiona przez niego diagnoza ...
Czytaj więcej