Za czasów Przodków wszystko było lepsze – Andrzej Pilipiuk „Przetaina” (recenzja)

 

Dawno temu Przodkowie dysponowali wielką wiedzą i potęgą. Jednak ich cywilizację zniszczyła seria kataklizmów: wybuchy wulkanów, głód i zarazy. Ludzie do dziś korzystają z pozostałości po Przodkach, plądrują ruiny ich miast nie tylko w poszukiwaniu skarbów, ale i dachówek. To, co zdarzyło się raz, może się jednak powtórzyć. W kolonii nad brzegiem morza, której mieszkańcy czczą Ojca Stworzyciela Stu Światów i jego kociogłową córkę Nefem, dzieje się coraz gorzej. W odległe strony rusza więc ekspedycja w której uczestniczy m. in. młody i zaradny Dave, ucząca się na kapłankę Ana i pochodząca z dziczy Tyra, która marzy o tym, by zostać fryzjerką w mieście.

 

Bogowie patrzą na nasze życie jak na zwój papieru. Gdy czytamy opowieść, przyzwyczajamy się do bohaterów, lubimy ich, ciekawią nas ich losy. Może nasze zwoje skończyły się za wcześnie? Może bogini przybyła, bo nasza księga urywała się nagle, a ona była ciekawa, co mogłoby być dalej? (s. 210)

 

Przetaina Andrzeja Pilipiuka była reklamowana jako powieść fantasy, a że sam autor wielokrotnie zarzekał się, że fantasy nie lubi, to nie liczcie na elfy i smoki. Pilipiuk połączył charakterystyczny dla fantasy motyw podróży/misji, do której jak wiadomo należy zebrać odpowiednią drużynę, z postapokaliptycznym klimatem i przygodą rodem z filmów o Indianie Jonesie. Jest lekko, łatwo i przyjemnie, ale Przetaina na pewno nie będzie powieścią, która na długo zostanie w mojej pamięci. To dobra rozrywka. Tylko tyle i aż tyle, zależy, na co się nastawiacie.

Mnie Przetaina trochę kojarzy się z powieściami Szklarskiego i kierowana jest raczej do młodzieży. Dorastający bohaterowie mają swoje plany, ale bywają one przekreślane przez realia świata, w którym przyszło im żyć. Tyra chce być fryzjerką, ale na takie ekstrawaganckie usługi jest coraz mniejszy popyt. Dave pragnął przepisywać księgi, ale wśród ludzi walczących o przetrwanie ważniejsza jest praca fizyczna. Chłopak jest zakochany w Anie, która jednak chce być kapłanką. Pilipiuk nie stroni od sporej dawki dydaktyzmu i porad, jak przetrwać w trudnych okolicznościach przyrody.

Wizja świata jest czarno-biała, są jasno określeni dobrzy i źli. Węże czczą Czarnego Nauczyciela, piją narkotyczne wywary i dążą do przejęcia władzy nad światem. Myślę, że bohater z ich świata mógłby być całkiem ciekawą przeciwwagą, pod warunkiem jednak, żeby dodać mu trochę szarości.

Przetaina Andrzeja Pilipiuka to dla mnie literacki przeciętniak. Nie jest zła, przyjemnie się czyta, ale nie ma też w niej niczego, co zapadłoby w pamięć. 

Wpis w ramach wyzwania Sylwki z bloga https://unserious.pl/2021/12/polskafantastykafajnajest/ – Polska fantastyka fajna jest. Szczegóły znajdziecie w zakładce Wyzwania. 

Autor: Andrzej Pilipiuk

Tytuł: Przetaina

Wydawnictwo: Fabryka Słów

Liczba stron: 397

Data wydania: 2022

Komentarze

  1. Agnieszka Kaniuk17 listopada 2022 19:56

    Nie mój gatunek, ale piękne wydanie.

    OdpowiedzUsuń
  2. książkowy-las 19 listopada 2022 01:29

    W końcu muszę się zapoznać z twórczością Autora. Tak wiele dobrego już czytałam/słyszałam, że aż się robi wstyd, że ja jeszcze nic...

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Zarzyczka19 listopada 2022 21:46

      Wszystko przed tobą. Tak dużo książek, a tak mało czasu :)

      Usuń

Prześlij komentarz

Popularne posty z tego bloga

Z bezmiaru eonów wypełzają – „Koszmary” H. P. Lovecraft, Hazel Heald

Obraz
Koszmary to zbiór pięciu opowiadań H. P. Lovecrafta napisanych we współpracy z Hazel Heald. Cień z Providence zajmował się nie tylko pisaniem własnych tekstów, ale i poprawianiem dzieł innych. Jedną z jego klientek w 1932 roku została Hazel Heald, a opowiadania zawarte w tym tomie są efektem ich współpracy. Tyle że H. P. Lovecraft tak przerobił teksty (a kto wie, może i napisał niemal w całości), iż nie wygląda na to, aby Heald miała na nie większy wpływ. O ile w opisywanym na blogu Kopcu (recenzję znajdziecie TUTAJ ) przynajmniej w jednym przypadku zastanawiałam się nad wpływem Zealii Bishop, tutaj gdybym nie wiedziała, że opowiadania powstały we współpracy z inną osobą, nie przyszłoby mi to do głowy. Zbiór zawiera pięć tekstów – Człowiek z kamienia , Koszmar w muzeum , Skrzydlata śmierć , Z bezmiaru eonów i Koszmar na cmentarzu . Są to opowiadania korzystające z typowych dla Lovecrafta środków wyrazu i chwytów fabularnych. Czyta się świetnie, mają ten typowy dla niego nastrój n...
Czytaj więcej

Życie jak partia szachów – Dan Simmons „Trupia otucha” („Carrion Comfort”)

Obraz
Chełmno, rok 1942. Saul Laski jest więźniem hitlerowskiego obozu. Lecz to nie będzie najgorszy koszmar, jakiego doświadczy. Zetknie się z przerażającym złem, bez trudu łamiącym wolę człowieka i dokonującym gwałtu na jego umyśle. Saulowi udaje się przetrwać, ale tych przeżyć nigdy nie zapomni. Charleston, rok 1980. Trójka starych przyjaciół spotyka się, aby podsumować swoje osiągnięcia w Grze. Na pozór wydaje się to nieszkodliwym zajęciem, szybko jednak okazuje się, że pod niewinnym kryptonimem ukrywa się zdobywanie punktów za zbrodnie dokonywane za pomocą pionków, osób kontrolowanych przez trójkę starych przyjaciół. Posiadają oni szczególną umiejętność, Talent, jak sami go nazywają, dzięki któremu mogą przejmować kontrolę nad umysłami innych ludzi. W Charleston dochodzi do serii morderstw. Natalie, córka jednej z ofiar, miejscowy szeryf i Saul Laski, który zetknął się już z osobami obdarzonymi Talentem, łączą siły, by powstrzymać te groźne istoty. Trupia otucha to jedna z wcześnie...
Czytaj więcej

Tylko marzyciele mogą uratować światy – Laini Taylor „Muza Koszmarów”

Obraz
  Życie Lazlo i Sarai nigdy już nie będzie takie samo. Oboje muszą odkryć siebie na nowo, poznać swoje dary i możliwości oraz dokonać trudnych wyborów. Lazlo znalazł się w sytuacji bez wyjścia. Będzie musiał zdecydować, co jest dla niego ważniejsze – życie ukochanej czy mieszkańców Szlochu? Oprócz wątków związanych ze Szlochem autorka wprowadza nową historię, opowiadającą o losach dwóch sióstr Kory i Novy, dorastających na peryferiach świata. Ich trudne życie wypełnione jest marzeniem o tym, że kiedyś, podobnie jak ich matka, zostaną wybrane do służby bojowej imperium. Marzenie o niezwykłej mocy, dzięki której można zasłużyć na ten zaszczyt, spełnia się, lecz nie w ten sposób, jakiego siostry oczekiwały. Muza Koszmarów Laini Taylor to drugi, po Marzycielu , tom dylogii Strange The Dreamer . I właściwie modelowy przykład, jak powinno się kontynuować fabułę. Pierwszy tom był wprowadzeniem do świata, pozwalał poznać bohaterów, drugi daje szerszą perspektywę i wypełnia luki w całe...
Czytaj więcej

Mrok w szarym człowieku – „Upadek” („The Fall”)

„Upadek” to rozpisana na trzy sezony historia jednego śledztwa. W Belfaście, w Irlandii Północnej, dochodzi do morderstw młodych, atrakcyjnych i robiących kariery kobiet. Przysłana z Londynu nadinspektor Stella Gibson (Gillian Anderson) ma skontrolować prawidłowość prowadzonych przez policję działań. Stella szybko dochodzi do wniosku, że śledztwa w sprawie morderstw należy połączyć, gdyż stoi za nimi seryjny morderca. Okazuje się nim Paul Spector (Jamie Dornan), przykładny mąż i ojciec, pracujący jako terapeuta. Między nim a Stellą szybko zaczyna się psychologiczna gra.          Wydaje się wam, że wcześniejszy akapit zawierał spoiler? Nie w tym przypadku. „Upadek” jest jednym z seriali kryminalnych, które nie mają na celu dochodzenie do tego, kto zabił. Rozwiązanie zagadki twórcy odkrywają na samym początku. I choć nie jest to już szokujące, podobne pomysły wykorzystywano, to „Upadek” idzie jeszcze dalej. W tym serialu spędzamy równie wielu ...
Czytaj więcej

Los jest nieubłagany – Bernard Cornwell „Excalibur”

Obraz
Nadeszło lato krwi i zemsty. Zdrada Lancelota i Ginewry boleśnie dotknęła Artura, który bezwzględnie stłumił rebelię fałszywego przyjaciela i uwięził niewierną żonę. Nie ma jednak czasu na rozpamiętywanie przeszłości, gdyż saksońscy wodzowie postanowili zakopać topór wojenny i wspólnie zaatakować Brytów. Dawni sojusznicy Artura, obecnie wyznający chrześcijaństwo, nie chcą udzielić pomocy poganom. Tymczasem Merlin i Nimue realizują własny plan. Zgromadzili wszystkie Skarby Brytanii i zamierzają przeprowadzić rytuał przywołania bogów, nie oglądając się na koszty. Stopniowo zaczyna się uwidaczniać rozdźwięk między nimi. Nimue coraz bardziej pogrąża się w szaleństwie i żadna cena nie wydaje się jej zbyt wysoka do zapłacenia. Excalibur to trzecia i ostatnia część Trylogii arturiańskiej Bernarda Cornwella, utrzymana w stylu, jaki znamy z poprzednich tomów. Narratorem jest zbliżający się do kresu życia mnich Derfel, który kiedyś był rycerzem walczącym u boku Artura . Pozwoliło to...
Czytaj więcej