Zanim Bolesław stał się Chrobrym – Grzegorz Gajek „Bolko” (recenzja)

 

Szesnastoletni Bolko po kłótni z ojcem, Mieszkiem, przebywa u króla Swerów, Eryka, który poślubił jego siostrę. Jednak czas beztroski się kończy. Władca wzywa go do kraju. Syn ma się ożenić i przygotowywać do objęcia władzy. Jednak polityka jest dla młodego Bolka tylko obco brzmiącym słowem, nie mającym nic wspólnego z jego życiem. Nie obchodzą go rozgrywki ojca, za którego raczej się wstydzi, niż z nim sympatyzuje. Ważne życiowe lekcje są dopiero przed nim.

Świat się zmienia. Starzy bogowie umierają, lecz wiara w nich wciąż jest żywa wśród plemion Wieletów na Połabiu. Niepokoje w Rzeszy są dla nich wyśmienitą okazją do powstania. A Mieszko i Bolesław Srogi z Czech zamierzają wykroić jak najwięcej dla siebie.

Gajek, pisząc powieść o początkach państwa polskiego, miał dość dużą swobodę, bo o tych czasach nie wiadomo zbyt wiele i można swobodnie wypełniać białe plamy, jak choćby te dotyczące dwóch pierwszych żon Bolesława. Zresztą zmiany nie są dla mnie problemem, bo akceptuję, że powieść historyczna jest przede wszystkim powieścią, a więc z założenia fikcją. Tym, co mnie zaskoczyło, jest zmiana imienia siostry Chrobrego, Świętosławy, na Wicisławę. Ja i tak automatycznie przerabiam ją na Świętosławę, więc u mnie to nic nie zmienia.

Bolko Grzegorza Gajka to opowieść o dorastaniu do bycia władcą, dorosłym orientującym się w skomplikowanych meandrach polityki i życia. Na początku bohater jest jeszcze po dziecięcemu naiwny, wierzący w ideały i mający nadzieję, że uda mu się zmienić świat. Jest zły na Mieszka, wstydzi się za jego decyzje. Przez długi czas nie dostrzega, że ojciec i wuj rozgrywają go między sobą.

Aby dorosnąć, człowiek musi wyjść z ojcowego cienia. Z tym że tak naprawdę chyba nigdy nie dorastamy do końca. Gdyby mój ojciec zjawił się tu teraz, pewnie czułbym się przy nim jak dzieciak. Co ma dobre i złe strony (s. 153).

Dorastanie to także miłość i wojna. Okrucieństwo, którego doświadczy Bolko, nie tylko go zmieni, ale i naznaczy tym samym. Tym, co mi się podoba, jest brak podziału nacji na dobre i złe. Przemoc jest taka sama w wykonaniu pogańskich Wieletów jak i chrześcijańskich Niemców. W brudnej wojnie nie ma zwycięzców, a zło lepi się do wszystkich. Zresztą Bolesław Srogi dość jasno wykłada to synowi Mieszka. Władcy nie dbają o żadne wielkie ideały, które są owszem doskonałe w oficjalnej wersji, ale w rzeczywistości kryją się za nimi proste sprawy: spory o pieniądze, ziemię, kobiety czy zadawnione urazy. Świat przesiąknięty jest starymi wierzeniami i obyczajami. Nigdy nie zostaje przekroczona granica dosłowności, ale bogowie są gdzieś obok, na wyciągnięcie ręki, widoczni kątem oka.

Bolko Grzegorza Gajka to klimatyczna podróż do świata, w którym wciąż jeszcze żywe są dawne obyczaje, a syn Mieszka powoli dorasta do tego by być władcą i mężczyzną, którego historia zapamięta jako pierwszego króla Polski.

Autor: Grzegorz Gajek   

Tytuł: Bolko  

Wydawnictwo: SQN

Liczba stron: 598

Data wydania: 2022

Komentarze

  1. Agnieszka Kaniuk11 grudnia 2022 21:04

    Sama nie jestem wielbicielką tego rodzaju książek, ale mam komu ją polecić.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Zarzyczka11 grudnia 2022 21:21

      Myślę, że jak ktoś gustuje w powieściach historycznych i słowiańskich klimatach, na pewno mu się spodoba.

      Usuń
  2. Dominika S.12 grudnia 2022 09:05

    Nie miałam zamiaru sięgać po tę książkę, ale teraz się zastanowię :)

    OdpowiedzUsuń
  3. książkowy-las 20 grudnia 2022 18:19

    Zaciekawiłaś mnie na tyle, że zapisałam książkę na rok 2023 :)

    OdpowiedzUsuń

Prześlij komentarz

Popularne posty z tego bloga

Zagłada domu Sharpe’ów – „Crimson Peak. Wzgórze krwi”

Czekałam na ten film, od kiedy zobaczyłam pierwsze zdjęcia. Przepiękne, oryginalne i niepokojące. Wyjątkowo byłam zadowolona także z całej obsady, bo Mia Wasikowska, Jessica Chastain i Tom Hiddleston to aktorzy, których cenię i lubię. Zapowiadało się bardzo dobrze. I jeszcze jedno. W recenzji będę posługiwała się angielskim tytułem, bo polskie tłumaczenie wydaje mi się wyjątkowo niefortunne, całkiem łopatologiczne. O wiele lepiej brzmiałoby purpurowe lub szkarłatne wzgórze. No więc udajemy, że „Wzgórza krwi” nie ma.
Czytaj więcej

Kosmos już nigdy nie będzie taki sam – „The Expanse”

Ostatnie lata nie były łaskawe dla fanów serialowych produkcji science fiction. Po spektakularnych klapach twórcy niezbyt chętnie patrzyli na produkcję takich dzieł – bo nie dość, że drogie, to jeszcze nie spełniały oczekiwań widzów. Cóż więc pozostawało fanom gatunku? Chyba oglądanie tylko po raz kolejny znakomitego „Battlestar Galactica”. Na szczęście jednak każda zła passa kiedyś się kończy. „The Expanse”, serial wyprodukowany przez stację SyFy, udowadnia, że science fiction wciąż ma wiele do zaoferowania. Produkcję oparto na serii książek „Ekspansja” Jamesa S. A. Coreya. W Polsce wydano tylko pierwszy tom „Przebudzenie lewiatana” i to w dodatku rozbity na dwie części, co jak łatwo można się domyślić, nie przysporzyło książce popularności. Reszta tomów dostępna jest tylko w wersji oryginalnej. Jako ciekawostkę dorzucę fakt, że pod pseudonimem James S. A. Corey ukrywa się dwóch autorów – Daniel Abraham i Ty Franck. Obaj współpracowali z George’m R. R. Martinem. W 2010 r. ukazała
Czytaj więcej

Pożegnanie z braćmi Winchester – recenzja 15 sezonu „Supernatural”

  Po trzęsieniu ziemi i znakomitym finałowym odcinku czternastej serii przed braćmi Winchester stanął najpotężniejszy antagonista ze wszystkich. Walczyli już z aniołami, demonami, sekretnymi organizacjami i potężnymi istotami, ale teraz ich przeciwnikiem jest Bóg. A właściwie Chuck, który obraził się na swoje ulubione zabawki, kiedy nie zgodziły się tańczyć tak jak im zagra. On już wymyślił swoje idealne zakończenie i chce je dostać, nie zważając na koszty. Na dobry początek zesłał na Sama i Deana wszystkie dusze znajdujące się w piekle. A że łowcy przez lata swej działalności wysłali tam wiele z nich, to pałają one żądzą zemsty. Sam i Dean są mocno wkurzeni na Chucka, gdy staje się jasne, że cały czas byli marionetkami w jego rękach. Wolna wola o którą tak zaciekle walczyli, ponosząc ogromne koszty, okazała się nic niewartą mrzonką. Jak jednak walczyć z istotą wszechmocną i wszechwiedzącą? Jeżeli chcą uniknąć wymarzonego zakończenia Chucka, Sam i Dean będą musieli rozwiązać ten para
Czytaj więcej

Mrok w szarym człowieku – „Upadek” („The Fall”)

„Upadek” to rozpisana na trzy sezony historia jednego śledztwa. W Belfaście, w Irlandii Północnej, dochodzi do morderstw młodych, atrakcyjnych i robiących kariery kobiet. Przysłana z Londynu nadinspektor Stella Gibson (Gillian Anderson) ma skontrolować prawidłowość prowadzonych przez policję działań. Stella szybko dochodzi do wniosku, że śledztwa w sprawie morderstw należy połączyć, gdyż stoi za nimi seryjny morderca. Okazuje się nim Paul Spector (Jamie Dornan), przykładny mąż i ojciec, pracujący jako terapeuta. Między nim a Stellą szybko zaczyna się psychologiczna gra.          Wydaje się wam, że wcześniejszy akapit zawierał spoiler? Nie w tym przypadku. „Upadek” jest jednym z seriali kryminalnych, które nie mają na celu dochodzenie do tego, kto zabił. Rozwiązanie zagadki twórcy odkrywają na samym początku. I choć nie jest to już szokujące, podobne pomysły wykorzystywano, to „Upadek” idzie jeszcze dalej. W tym serialu spędzamy równie wielu czasu z mordercą, co próbującym go złap
Czytaj więcej

5 powodów dla których warto oglądać „Nie z tego świata” („Supernatural”) plus kilka uwag o dziesiątym sezonie

         Dziś wpis jubileuszowy, będzie w nim dużo okrągłych liczb ;) Dziesiąty sezon „Supernatural”, dwusetny odcinek… Wbrew krążącym plotkom ta seria nie okazała się ostatnią, gdyż niebawem bracia Winchester powrócą. A zatem: 5 powodów dla których warto oglądać „Nie z tego świata” („Supernatural”). Kolejność absolutnie przypadkowa.
Czytaj więcej