Kolejny obrót koła – Jacek Łukawski „Pieśń i krzyk”


Uwaga. Recenzja zawiera spoilery do poprzednich tomów.

Nie o takie Wondettel walczyłem – może śmiało powiedzieć Arthorn, ponieważ jego poświęcenie i starania nie zostały ani trochę docenione. Księżniczka Azure, której umożliwił powrót do domu, w nagrodę skazuje drużynnika na galery. Co prawda, miała ochotę na publiczną egzekucję, ale przecież co się odwlecze, to nie uciecze. Arthorn i Marcas zostali uznani za zdrajców, za to lord Auriss, małżonek Azure, oficjalnie jest wybawicielem Wondettel. Ale i jemu ponętna żona potrafi nieźle dać się we znaki. Ponieważ klątwa znika, królowa pragnie odzyskać Martwicę, na którą ostrzy sobie zęby potężny sojusz Nife. Wielka wojna wisi w powietrzu. Tymczasem pradawne potęgi z przyjemnością obserwują, jak ich ludzkie pionki przemieszczają się na szachownicy, nie wiedząc, o co naprawdę toczy się gra i jaką rolę odgrywa w niej Martwa Ziemia.

Pieśń i krzyk Jacka Łukawskiego to trzecia, ostatnia część trylogii Kraina Martwej Ziemi. Choć to fantasy, nie kończy się wielką, epicką bitwą. To znaczy, bitwy się toczą, ale trochę na uboczu, a autor skupia się na tych mniejszych pojedynkach toczonych między bohaterami, których konflikt narasta od pierwszej części. I w sumie dobrze to się zgrywa z wcześniejszymi wzmiankami, że obecna rozgrywka to po prostu kolejna odsłona konfliktu, który co ileś wieków powtarza się wciąż na nowo. Tyle że zmieniają się bohaterowie (a przynajmniej niektórzy z nich). I to właśnie oni dostają swoje zakończenia, wracają do miejsca, w którym to wszystko się zaczęło.
Wielu z nich przeszło bardzo długą drogę. Jak Arthorn, który zrozumiał, że nic go już nie łączy z Wondettel i pragnie tylko spokojnego życia. W tym tomie wreszcie dowiadujemy się co nieco o przeszłości tego bohatera, co pozwala lepiej zrozumieć podejmowane przez niego decyzje. Azure okazuje się niestety kopią matki i fatalną władczynią, a u jej boku błyszczy Auriss, który wyrósł na tak mądrego i rozważnego króla, że aż sama się zdziwiłam (a Salebesh podziela moje zdumienie). W ogóle żałuję, że tych dwóch bohaterów ma tak mało wspólnych scen, bo ich relacja jest bardzo ciekawa, a odmienne osobowości świetnie się zgrywają. Ogólnie rozwój postaci w Krainie Martwej Ziemi uważam za ciekawy i dość zaskakujący, nowe postacie także dają radę (Gradlon), zabrakło mi jednak rozbudowania wątku Nyz’gam i Fardora. Jest on kluczowy dla fabuły i choć autor nie zostawia czytelnika bez odpowiedzi, to jednak możnaby wycisnąć z niego znacznie więcej. Podobnie jak z Dorsal, którzy wydają się w tym tomie niezbyt ważni, a przecież zapowiadali się na najgroźniejszych wrogów.

Widać że autor ma świadomość gatunku, w którym pisze, ale zachowując ramy, stara się dodać do nich coś nowego. Wspomniana końcowa bitwa przemyka w tle, a fabuła skupia się na małych zakończeniach bohaterów. Nie ma tutaj klasycznego podziału na dobrych i złych, bo wszyscy są po prostu pionkami na jednej szachownicy sterowanej przez znacznie potężniejsze siły. Bo to ludzie są ważni, a nie idea. Arthorn nie walczył o Wondettel, lecz dla starego króla i Garharda. Po ich odejściu nie ma już związku z królestwem, które nie dba o swoich bohaterów i pogrąża się w chaosie, a szlachta, wyruszając na wojnę, myśli nie o walce, ale o odpowiednio strojnych ubraniach, wierząc, że wrogowie pierzchną na sam ich widok.

Charakterystyczne cechy poprzednich tomów – elementy zaczerpnięte z mitologii słowiańskiej i nawiązania do różnych dzieł kultury, także w Pieśni i krzyku mają się dobrze. Autor rozwija warsztat z każdą książką, więc wypada to coraz lepiej i naturalniej. Słowiańskości w tym tomie może trochę mniej, ale świat czartów i płanetników nadal jest rozbudowywany. Co do intertekstualnych nawiązań (i nie tylko) jest ich całe mnóstwo – od słynnej sceny z Jak rozpętałem II wojnę światową, poprzez Potop aż po Grę o tron.

Pieśń i krzyk to dobre zakończenie trylogii Kraina Martwej Ziemi Jacka Łukawskiego. Książka czasem w sposób nie do końca oczywisty, ale zadowalający, kończy wszystkie wątki. Autor pokazuje, że dobrze czuje się w klimacie fantasy i potrafi pobawić się występującymi w nim schematami. Jest to historia nie o walce dobra ze złem, ale o ludziach będących pionkami na szachownicy potęg, których nie rozumieją. Całość wybrzmiewa tym oryginalniej, że cechą charakterystyczną cyklu są nawiązania do mitologii słowiańskiej (szczególnie udane spojrzenie na czartów i płanetników) oraz innych dzieł literackich, filmowych, a także baśni.  

O książce możecie również przeczytać na blogu.
 Unserious.pl

Autor:  Jacek Łukawski              
Tytuł: Pieśń i krzyk
Cykl: Kraina Martwej Ziemi
Wydawnictwo: SQN   
Liczba stron: 432
Data wydania: 2018

Komentarze

Prześlij komentarz

Popularne posty z tego bloga

Pożegnanie z braćmi Winchester – recenzja 15 sezonu „Supernatural”

  Po trzęsieniu ziemi i znakomitym finałowym odcinku czternastej serii przed braćmi Winchester stanął najpotężniejszy antagonista ze wszystkich. Walczyli już z aniołami, demonami, sekretnymi organizacjami i potężnymi istotami, ale teraz ich przeciwnikiem jest Bóg. A właściwie Chuck, który obraził się na swoje ulubione zabawki, kiedy nie zgodziły się tańczyć tak jak im zagra. On już wymyślił swoje idealne zakończenie i chce je dostać, nie zważając na koszty. Na dobry początek zesłał na Sama i Deana wszystkie dusze znajdujące się w piekle. A że łowcy przez lata swej działalności wysłali tam wiele z nich, to pałają one żądzą zemsty. Sam i Dean są mocno wkurzeni na Chucka, gdy staje się jasne, że cały czas byli marionetkami w jego rękach. Wolna wola o którą tak zaciekle walczyli, ponosząc ogromne koszty, okazała się nic niewartą mrzonką. Jak jednak walczyć z istotą wszechmocną i wszechwiedzącą? Jeżeli chcą uniknąć wymarzonego zakończenia Chucka, Sam i Dean będą musieli rozwiązać ten para
Czytaj więcej

Top 5 książek fantastycznych z motywem zimy

Obraz
Piękna, majestatyczna, magiczna, ale także groźna, przytłaczająca i śmiertelnie niebezpieczna. Zima ma bardzo bogatą symbolikę. W mitologiach, zgodnie z odwiecznym cyklem natury, postrzegano ją jako czas pustki, snu i śmierci. Martwa przyroda czekała uśpiona, by wiosną znów powrócić do życia. Krótkie dni, długie noce, zimno – te zagrożenia były jak najbardziej realne, ale ludzka wyobraźnia dodawała do tego dodatkowe strachy. Zimą lęgło się zło. W fantastyce motyw zimy pojawia się bardzo często. I nie chodzi tu tylko o porę roku, ale także o wykorzystanie jej symbolicznego znaczenia. Zapraszam na subiektywny wybór pięciu książek fantastycznych, w których motyw zimy odgrywa ważną rolę. C. S. Lewis Opowieści z Narnii. Lew, czarownica i stara szafa Gdy myślę o książkach związanych z zimą, pierwsze skojarzenie to pogrążona w zimowym śnie Narnia i Łucja podążająca za światłem latarni błyskającym w śnieżnym lesie. To także modelowe przedstawienie zimy jako czasu, gdy ziemią rządzi zło
Czytaj więcej

Strzeż się węża – H. P. Lovecraft, Zealia Bishop „Kopiec”

Obraz
Od jakiegoś czasu na polskim rynku pojawiają się coraz to nowe wydania dzieł H. P. Lovecrafta. I dobrze, bo to jeden z tych autorów, których bardzo lubię, więc mogę uzupełniać biblioteczkę. Kopiec wydany przez wydawnictwo C&T zawiera trzy opowiadania: tytułowy Kopiec (we wcześniejszych polskich tłumaczeniach – Wzgórze ), Klątwę Yiga oraz Sploty Meduzy . Wszystkie były efektem współpracy H. P. Lovecrafta z Zealią Bishop, która miała miejsce w latach 1927-1930. Cień z Providence miał poprawiać nadesłane przez autorkę teksty, skończyło się jednak na tym, że zmienił je tak gruntownie i obudował nawiązaniami do stworzonego przez siebie świata, iż sama Bishop uznała to za swoją pisarską porażkę. Bo w istocie trudno uznać, by cokolwiek w tych tekstach było jej pomysłem, są one tak bardzo lovecraftowskie . Wszystkie trzy teksty łączy jednak także coś innego – w każdym pojawia się motyw węża. Najmniej widoczny jest w Kopcu , ale absolutnie kluczowy dla pozostałych dwóch opowiadań.   Kl
Czytaj więcej

Życie ponad śmiercią. Siła ponad słabością. Podróż ponad celem. – Brandon Sanderson „Droga królów”

Obraz
Takich powieści jak „Droga królów” Brandona Sandersona dziś już się prawie nie wydaje. Pokaźna bryła, licząca niemal tysiąc stron i to w dodatku zadrukowanych dość drobną czcionką. Tak długie powieści (a nieraz i znacznie krótsze) wydawcy mają w zwyczaju dzielić na dwie części. Jednak nie w tym przypadku.          „Droga królów”, pierwszy tom cyklu „Archiwum Burzowego Światła” zaczyna się podwójnym prologiem. Rycerze postanawiają zdradzić jednego ze swoich braci, porzucić Ostrza i złamać przysięgę. 4500 lat później Szeth-syn-syn-Vallano, Kłamca z Shinovaru, zabija Gavilara Kholina, władcę Alethkaru. Z polecenia Parshendich, którzy właśnie zawarli z Gavilarem pokój. To nie mogło skończyć się inaczej, jak krwawą wojną. „Droga królów” koncentruje się na losach czterech postaci. Kaladin nosił niegdyś przydomek Burzą Błogosławiony. Zasłynął jako wojownik, choć ojciec pragnął, by przejął jego praktykę i został chirurgiem. Ale to dawne dzieje. Zdradzony i oszukany Kaladin jest ni
Czytaj więcej

Co poszło nie tak w serialu „Przeklęta” („Cursed”)

  Jeżeli czytacie mojego bloga, wiecie, że uwielbiam legendy arturiańskie i wszelkie wariacje na ich temat. Dlatego informację, że Netflix przygotowuje serial, którego główną bohaterką ma być Nimue i zaprezentuje odświeżoną wersję mitu, w której miecz wybiera królową, a nie króla, byłam zaintrygowana. Jednak po fali niepochlebnych recenzji, które pojawiły się tuż po premierze, mój zapał do oglądania znacznie osłabł. Ale że w grudniu nachodzi mnie na klimaty fantasy i baśniowe, a wybór nie jest aż tak duży, jak by się wydawało, postanowiłam dać szansę Przeklętej . Kim jest Nimue? Jak to zwykle w legendach arturiańskich bywa, odpowiedź na to pytanie nie jest ani prosta ani jednoznaczna. Najprościej byłoby odpowiedzieć, że różnie to bywa, ale najczęściej podkreślane są dwie rzeczy – związki z Merlinem i Excaliburem. Nimue bywa też nazywana Panią Jeziora albo Vivianą. Niekiedy przyjmuje się, że ona i Morgana to ta sama osoba. Niektórzy sugerują, że Pani Jeziora to nie imię, ale drui
Czytaj więcej