Obyś żył w ciekawych czasach - Elżbieta Cherezińska „Harda”

„Harda” Elżbiety Cherezińskiej jest dla mnie w pewnym sensie powrotem do domu, do dobrze znanej historii. Moja przygoda z Świętosławą, dumną siostrą Bolesława Chrobrego, zaczęła się dawno temu, gdy po raz pierwszy przeczytałam „Sagę o jarlu Broniszu” Władysława Grabskiego.

         Elżbieta Cherezińska nie zaczyna swojej historii od narodzin Świętosławy. Pierwszym akordem opowieści jest przyjęcie przez ojca Hardej, Mieszka, chrztu - moment zwrotny w dziejach naszego narodu. A do tego na czasie, gdyż w tym roku obchodzimy 1050 rocznicę chrztu Polski. Jednak sama formuła opowiedzenia o chrzcie, potraktowanym w kategoriach cudu, po którym spotykają Mieszka same łaski, trochę zgrzyta z charakterystyką tej postaci. Znakomity strateg, który rozstawia wszystkich, łącznie z dziećmi na swojej planszy, w tym jednym aspekcie wydaje się kierować nie rozumem, a jakąś dziecięcą wiarą, co nie za bardzo pasuje mi do konstrukcji tej postaci stworzonej przez Cherezińską.

         Jest to jednak niewielki minus, bo poza tym historię Świętosławy czyta się znakomicie. Duży plus za pełny ogląd sytuacji, jaki funduje nam autorka. Akcja nie ogranicza się tylko do Polski, lecz poznajemy wszystkich bohaterów, którzy okażą się istotni dla dalszych losów Hardej. Wielka polityka sięga cesarskiego dworu, wikingów z Jomsborga, sprzedanego dzieckiem w niewolę Olava Tryggvasona, walczącego z ojcem duńskiego królewicza Svena, Słowian połabskich czy pustoszonej przez najazdy wikingów Anglii.

         Mimo tej mnogości postaci i wątków, które układają się w fascynującą mozaikę średniowiecznej Europy, na pierwszym planie niezmiennie pozostaje Świętosława zwana Hardą, a po poślubieniu króla Szwecji, Erika, Sigrydą Storradą (Dumną). Z jednej strony indywidualistka, z drugiej – kobieta dbająca o interesy Piastów. Nieodrodna córka swego ojca, dla której polityka jest tak naturalna jak oddychanie. Trochę blado wypadł przy niej brat Bolesław, który wydaje się zupełnie przytłoczony życiem w cieniu swojego ojca.

         Świat przedstawiony przez Cherezińską jest niezwykle dynamiczny. „Obyś żył w ciekawych czasach” powiada stare chińskie przekleństwo i jest ono w tym wypadku bardzo wymowne. Bo czasy, w których przyszło żyć Świętosławie są ciekawe. Zmienia się układ sił w Europie, chrześcijaństwo wojuje z pogaństwem, wykluwają się narody. Świat jest brutalny – synowie walczą z ojcami o władzę, pretendenci do władzy bez skrupułów zabijają nie tylko rywali, ale i całe ich rodziny, łącznie z dziećmi. Ale w tym wszystkim jest też miejsce na cuda i interwencje sił nadprzyrodzonych. Świat wciąż pozostaje magiczny i niezbadany.

         „Harda” to kolejna udana powieść E. Cherezińskiej. Ciekawe czasy i fascynująca bohaterka – to musiało się udać. A historia dopiero się rozkręca. 

Autor:  Elżbieta Cherezińska  

Tytuł:  „Harda”

Wydawnictwo: Zysk i S-ka     

Liczba stron: 591

Data wydania: 2016