J. R. R. Tolkien „Hobbit z objaśnieniami”

 

Hobbit, baśniowa opowieść o niezwykłej wyprawie w którą niespodziewanie nawet dla samego siebie wybrał się stateczny hobbit Bilbo Baggins, jest znana chyba wszystkim. Jednak wydanie z objaśnieniami za które odpowiada Douglas A. Anderson, to podróż podwójna, ponieważ obok tekstu napisanego przez J. R. R. Tolkiena dostaniemy solidną porcję ciekawostek. We wstępie Anderson przybliża życiorys autora, skupiając się na wydarzeniach związanych z przygotowaniem i promocją Hobbita. Tekst książki został opatrzony masą przypisów. Dzięki nim możemy śledzić ewolucję tekstu, która miała różne przyczyny. Część wynikała z błędów i nieścisłości, niektóre poprawki wprowadzono, by dopasować świat do Śródziemia przedstawionego we Władcy Pierścieni, były też jednak takie, za które odpowiedzialność ponosili… ilustratorzy zagranicznych wydań książki. Niezadowolony z ich pracy Tolkien podkreślał więc pewne elementy, które były dla niego istotne. Objaśnienia wskazują także na szeroki wachlarz inspiracji Tolkiena, nie tylko tych dość dobrze znanych jak Edda czy sagi staroislandzkie, ale także popularne opowieści, jakie czytał sam autor lub jego dzieci. Znalazło się też miejsca na rozważania nad niektórymi słowami użytymi w Hobbicie, które w angielszczyźnie zostały zapomniane.

Tekst to tylko jedna strona medalu. Drugą są ilustracje, bo choć dość mocno przyzwyczailiśmy się do wyobrażeń Alana Lee i Johna Howe’a oraz koncepcji zaprezentowanych przez Petera Jacksona w swoich filmach, trzeba pamiętać, że Tolkien sam namalował ilustracje do Hobbita. W tym wydaniu możemy je podziwiać w większości w wersji czarno-białej, ale kilka znalazło się też na kolorowej wklejce. Oprócz rysunków autora zamieszczono także prace ilustratorów z różnych krajów, z Tove Jansson na czele, które pokazują, jak różnie interpretowany był świat Śródziemia. Znalazło się też miejsce dla rysunków z opowieści, które w różny sposób zainspirowały Tolkiena.

W Dodatkach umieszczono Wyprawę do Ereboru, w której Gandalf przedstawia nieznane fakty dotyczące podróży tam i z powrotem, trochę wiedzy o runach oraz bibliografię uwzględniającą dzieła Tolkiena oraz różne wydania i przekłady Hobbita.

Na koniec warto jeszcze wspomnieć, że w tej wersji za tłumaczenie tekstu odpowiada Andrzej Polkowski, a wstęp i objaśnienia przełożyła Agnieszka Sylwanowicz. Do pracy Polkowskiego nie mam żadnych zastrzeżeń, jest to dobry przekład, bez żadnych rewolucji, zachowujący baśniowy urok. Ponieważ jednak jestem przyzwyczajona do tłumaczenia Pauliny Braiter, niekiedy pewne frazy brzmiały mi dziwnie, ale to drobiazg.

Nie jest to wersja Hobbita, jaką poleciłabym młodszym czytelnikom, bo nie sądzę, żeby zainteresowały ich przypisy, a poza tym wydanie z ilustracjami Alana Lee prezentuje się lepiej. Ale dla fanów chcących dowiedzieć się o Hobbicie więcej, to pozycja godna uwagi.

Autor: J. R. R. Tolkien

Tytuł: Hobbit z objaśnieniami 

Tytuł oryginalny: The Annotated Hobbit

Wstęp i objaśnienia: Douglas A. Anderson

Tłumaczenie: powieść: Andrzej Polkowski, wstęp i objaśnienia: Agnieszka Sylwanowicz  

Wydawnictwo: Bukowy Las  

Liczba stron: 454

Data wydania: 2022

Komentarze

  1. Dominika S.1 lutego 2023 05:49

    Hobbita czytałam tak dawno temu, że przydałoby mi się odświeżenie. Nie wiem czy to wydanie nie jest naszpikowane zbyt wieloma informacjami dla zwykłego czytelnika, niebędącego znawcą twórczości Tolkiena, ale będę miała je na uwadze. A nuż mnie skusi :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Zarzyczka1 lutego 2023 22:55

      Na pierwsze spotkanie z "Hobbitem" nie polecam, ale jeżeli ktoś chce się dowiedzieć więcej o inspiracjach i zmianach w tekście, jak najbardziej :)

      Usuń

Prześlij komentarz

Popularne posty z tego bloga

Niech was Pustka pochłonie – „The Originals” sezon 4

Twórcy „The Originals” zaserwowali nam spory przeskok czasowy. Od wydarzeń przedstawionych w finale trzeciego sezonu minęło pięć lat. I nadchodzi to, co było formalnością – Mikaelsonowie zostają przebudzeni. Dobrze, że twórcy odhaczyli to szybko i bezboleśnie. Bo w to, że Mikaelsonowie powstaną, chyba nikt nie wątpił? Z tym, że nie mają już tak łatwo jak wcześniej. Zostali pokonani, a Marcel, nowy król Orleanu, może zabić ich bez trudu. To dla nich zupełnie nowa sytuacja.          Klaus chce nadrobić stracony czas i zbliżyć się do całkiem już sporej Hope. Tymczasem nadciąga poważne zagrożenie, plaga, która nęka Nowy Orlean od wielu lat. Za sprawą demona o imieniu The Hollow (Pustka) zaczynają znikać dzieci. W kręgu jego zainteresowań jest też Hope. A stary znajomy demona to kierujący obecnie sabatami Nowego Orleanu Vincent.          Czwarty sezon „The Originals” liczy tylko trzynaście odcinków i jest zbudowany wokół jednego głównego wątku – walki z Hollow. Sam pomysł twórców na t
Czytaj więcej

Pożegnanie z braćmi Winchester – recenzja 15 sezonu „Supernatural”

  Po trzęsieniu ziemi i znakomitym finałowym odcinku czternastej serii przed braćmi Winchester stanął najpotężniejszy antagonista ze wszystkich. Walczyli już z aniołami, demonami, sekretnymi organizacjami i potężnymi istotami, ale teraz ich przeciwnikiem jest Bóg. A właściwie Chuck, który obraził się na swoje ulubione zabawki, kiedy nie zgodziły się tańczyć tak jak im zagra. On już wymyślił swoje idealne zakończenie i chce je dostać, nie zważając na koszty. Na dobry początek zesłał na Sama i Deana wszystkie dusze znajdujące się w piekle. A że łowcy przez lata swej działalności wysłali tam wiele z nich, to pałają one żądzą zemsty. Sam i Dean są mocno wkurzeni na Chucka, gdy staje się jasne, że cały czas byli marionetkami w jego rękach. Wolna wola o którą tak zaciekle walczyli, ponosząc ogromne koszty, okazała się nic niewartą mrzonką. Jak jednak walczyć z istotą wszechmocną i wszechwiedzącą? Jeżeli chcą uniknąć wymarzonego zakończenia Chucka, Sam i Dean będą musieli rozwiązać ten para
Czytaj więcej

Kosmos już nigdy nie będzie taki sam – „The Expanse”

Ostatnie lata nie były łaskawe dla fanów serialowych produkcji science fiction. Po spektakularnych klapach twórcy niezbyt chętnie patrzyli na produkcję takich dzieł – bo nie dość, że drogie, to jeszcze nie spełniały oczekiwań widzów. Cóż więc pozostawało fanom gatunku? Chyba oglądanie tylko po raz kolejny znakomitego „Battlestar Galactica”. Na szczęście jednak każda zła passa kiedyś się kończy. „The Expanse”, serial wyprodukowany przez stację SyFy, udowadnia, że science fiction wciąż ma wiele do zaoferowania. Produkcję oparto na serii książek „Ekspansja” Jamesa S. A. Coreya. W Polsce wydano tylko pierwszy tom „Przebudzenie lewiatana” i to w dodatku rozbity na dwie części, co jak łatwo można się domyślić, nie przysporzyło książce popularności. Reszta tomów dostępna jest tylko w wersji oryginalnej. Jako ciekawostkę dorzucę fakt, że pod pseudonimem James S. A. Corey ukrywa się dwóch autorów – Daniel Abraham i Ty Franck. Obaj współpracowali z George’m R. R. Martinem. W 2010 r. ukazała
Czytaj więcej

Co poszło nie tak w serialu „Przeklęta” („Cursed”)

  Jeżeli czytacie mojego bloga, wiecie, że uwielbiam legendy arturiańskie i wszelkie wariacje na ich temat. Dlatego informację, że Netflix przygotowuje serial, którego główną bohaterką ma być Nimue i zaprezentuje odświeżoną wersję mitu, w której miecz wybiera królową, a nie króla, byłam zaintrygowana. Jednak po fali niepochlebnych recenzji, które pojawiły się tuż po premierze, mój zapał do oglądania znacznie osłabł. Ale że w grudniu nachodzi mnie na klimaty fantasy i baśniowe, a wybór nie jest aż tak duży, jak by się wydawało, postanowiłam dać szansę Przeklętej . Kim jest Nimue? Jak to zwykle w legendach arturiańskich bywa, odpowiedź na to pytanie nie jest ani prosta ani jednoznaczna. Najprościej byłoby odpowiedzieć, że różnie to bywa, ale najczęściej podkreślane są dwie rzeczy – związki z Merlinem i Excaliburem. Nimue bywa też nazywana Panią Jeziora albo Vivianą. Niekiedy przyjmuje się, że ona i Morgana to ta sama osoba. Niektórzy sugerują, że Pani Jeziora to nie imię, ale drui
Czytaj więcej

Mroczny świat elfów – Holly Black „Okrutny książę”

Obraz
Elysium to niezwykły świat elfów. Tak piękny, że ludzkiej istocie łatwo się w nim zatracić i zapomnieć, że z każdej strony czyhają na nią niebezpieczeństwa. Dla śmiertelnika w Elysium zagrożeniem jest wszystko – nawet jedzenie czy woda. Elfy co prawda nie potrafią kłamać, ale mają cały arsenał innych sztuczek. Mogą zakląć człowieka, by wykonywał wszystkie ich polecenia, porwać do niekończącego się tańca, czy zawrzeć na pozór korzystną umowę, w której zawsze znajdzie się paskudny haczyk. Jednak bliźniaczki Jude i Taryn czują się tu znacznie lepiej niż w świecie ludzi. Od dziesięciu lat żyją wśród elfów, w domu generała Najwyższego Króla, Madoka, który zamordował ich rodziców i wiedziony swoistym honorowym kodeksem, wziął dziewczynki pod swoją opiekę. Dlatego są wychowywane jak elfy wysokiego rodu i uczestniczą w lekcjach wraz z śmietanką tego świata. W tym z najmłodszym synem króla Eldreda, księciem Cardanem. Bliźniaczki są całkowicie inne. Taryn usiłuje nie rzucać się w ocz
Czytaj więcej